بررسی میزان بکارگیری سبک های مدیریت تعارض توسط مدیران کتابخانه های دانشگاههای دولتی ایران

هدف: پژوهش حاضر به دنبال تعیین میزان تفاوت در به کارگیری سبک های مدیریت تعارض توسط مدیران کتابخانه های دانشگاهی دولتی کشور و همچنین بررسی این تفاوت بر اساس متغیرهای دموگرافیک آنان (جنسیت، رشته تحصیلی، عضویت در هیات علمی، پاره وقت یا تمام وقت بودن مدیریت، تجربه مدیریت) است. روش و رویکرد: در پژوهش حاضر با روش توصیفی و پیمایشی به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. الگوی سبکهای مدیریت تعارض توماس (اجبار، اجتناب، گذشت، مصالحه و همکاری) به عنوان چارچوب نظری به کار گرفته شده است. با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. پرسشنامه بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت طراحی و ضریب پایایی آن 87/. محاسبه شد. جامعه آماری، مدیران کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاههای دولتی سراسر کشور در سال تحصیلی 89-1388 به تعداد 350 نفر بودند. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ناحیه ای، 145 نفر از مدیران برای پاسخگویی به سوالات پرسشنامه انتخاب شدند. برای توصیف و تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای توصیفی درصد، میانگین، انحراف معیار، واریانس و آزمونهای استنباطی مانند t تک متغیره، t2 هتلینگ، تحلیل واریانس چند عاملی (manova) و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون t تک متغیره نشان داد میزان استفاده از سبکهای همکاری، مصالحه و اجبار بیشتر از میانگین طیف لیکرت (=3) و میزان استفاده از سبکهای گذشت و اجتناب کمتر از این حد متوسط است. همچنین با استفاده از آزمون t2 هتلینگ مشخص شد ترجیح مدیران کتابخانه های دانشگاهی برای مدیریت تعارض سبک همکاری است؛ سبکهای اجبار و مصالحه و سپس سبکهای گذشت و اجتناب ترجیح بعدی مدیران هستند. همچنین بر اساس نتایج تحقیق متغیرهای جنسیت، رشته تحصیلی و عضویت در هیات علمی دانشگاه تاثیری روی انتخاب سبکهای مدیریت تعارض ندارند. مدیرانی که عضو هیات علمی دانشگاه نبودند، تمایل بیشتری به استفاده از سبک گذشت داشتند. پاره وقت یا تمام وقت بودن مدیریت روی انتخاب سبک مدیریت تعارض تاثیرگذار است؛ به این صورت که مدیران تمام وقت بیشتر از مدیران پاره وقت از سبک اجتناب استفاده می کنند. همچنین با افزایش سابقه مدیریت، تمایل مدیران به استفاده از سبک اجتناب کمتر می شود. یافته های پژوهش همچنین نشان داد که مدیران زن و مدیران مرد تمام وقت یا پاره وقت در انتخاب سبک مدیریت تعارض یکسان عمل می کنند. همچنین مدیران مرد با سابقه، بیشتر از مدیران زن با سابقه از سبک اجبار برای مدیریت تعارض استفاده می کنند. توصیه ها: لازم است مدیران کتابخانه های دانشگاهی در زمینه آشنایی با انواع تعارض سازمانی، تعارض سازنده و مخرب، مدیریت تعارض، سبکهای مدیریت تعارض و نحوه استفاده از تعارض برای پیشرفت و ارتقای سازمان آموزش ببینند. درک این که مدیریت به موقع تعارض می تواند در دستیابی به اهداف سازمان موثر باشد، به افزایش بهره وری کتابخانه های دانشگاهی و کتابداران آنها کمک خواهد کرد.